E-KURS Kto pyta nie błądzi, czyli wszystko o urlopie zdrowotnym

Pytanie: Nauczyciel zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć złożył wniosek o udzielenie kolejnego urlopu dla poratowania zdrowia. We wniosku wskazał, że wymaga on leczenia ze względu na przebyty wypadek samochodowy i uraz kręgosłupa. Dyrektor ma całkowitą pewność, że stan zdrowia nauczyciela nie jest w żaden sposób związany z wykonywaną pracą. Czy wobec tego powinien niezwłocznie odmówić udzielenia urlopu zdrowotnego?

Odpowiedź: Nie. Orzekanie o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia ze względu na chorobę jest wyłączną kompetencją lekarza medycyny pracy. Dyrektor mimo istniejących wątpliwości powinien więc skierować nauczyciela na badania lekarskie.

Dotychczas z urlopu dla poratowania zdrowia można było skorzystać w związku z każdym schorzeniem, bez względu na jego przyczynę. O potrzebie udzielenia urlopu orzekał lekarz podstawowej opieki zdrowotnej. W nowym stanie prawnym z urlopu dla poratowania zdrowia w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia będzie można skorzystać wyłącznie w przypadku:

• choroby zagrażającej wystąpieniem choroby zawodowej lub

• choroby, w której powstaniu czynniki środowiska pracy lub sposób wykonywania pracy odgrywają istotną rolę.

O potrzebie udzielenia urlopu zdrowotnego ma orzekać wyłącznie lekarz medycyny pracy. Dyrektor nie może we własnym zakresie stwierdzać braku takiej potrzeby, nawet jeżeli sytuacja wydaje się być oczywista. Jeżeli nauczyciel spełnia pozostałe warunki skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia, wówczas dyrektor, bez względu na rodzaj schorzenia podanego we wniosku, powinien skierować nauczyciela na badania do lekarza medycyny pracy.

Pytanie: Dyrektor szkoły ubiega się o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia. We wniosku złożonym do organu prowadzącego wskazał, że cierpi na tzw. guzki głosowe miękkie. Organ prowadzący twierdzi, że nie jest to choroba zawodowa wymieniona w wykazie takich chorób i sugeruje wycofać wniosek. Czy organ ma rację?

Odpowiedź: Nie. Urlop dla poratowania zdrowia jest udzielany nie tylko w przypadku wystąpienia choroby zawodowej. Organ prowadzący powinien skierować dyrektora na badania do lekarza medycyny pracy.

Począwszy od 1 stycznia 2018 r. prawo do urlopu dla poratowania zdrowia będzie istotnie ograniczone. Urlop zdrowotny będzie bowiem udzielany wyłącznie:

• w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia choroby zagrażającej wystąpieniem choroby zawodowej,

• w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia choroby, w której powstaniu czynniki środowiska pracy lub sposób wykonywania pracy odgrywają istotną rolę,

• na leczenie uzdrowiskowe,

• na rehabilitację uzdrowiskową.

Z drugiej strony prawo do urlopu zdrowotnego nie zostanie ograniczone jedynie do przypadków wystąpienia chorób zawodowych wymienionych w wykazie takich chorób. Urlop będzie udzielany w przypadku każdego schorzenia niekoniecznie stanowiącego chorobę zawodową, ale zagrażającego wystąpieniem choroby zawodowej albo istotnie związanego ze środowiskiem pracy lub sposobem jej wykonywania.

Wniosek nauczyciela o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia nie musi zawierać wskazania schorzenia, na jakie cierpi nauczyciel. Ewentualne takie wskazanie nie jest w żaden sposób wiążące. Niezależnie od takiego wskazania dyrektor powinien skierować nauczyciela na badania do lekarza medycyny pracy.

Guzki głosowe miękkie, na które cierpi dyrektor, w dalszej konsekwencji mogą doprowadzić do wystąpienia tzw. guzków głosowych twardych, które są już uznawane za chorobę zawodową. Istnieje więc duże prawdopodobieństwo, że lekarz medycyny pracy orzeknie o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia. Argumentacja organu prowadzącego jest więc bezzasadna.