E-KURS Rozliczanie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w 2017 roku

W wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia.

Jednak w praktyce zagraniczni kontrahenci nie zawsze przywiązują wagę do faktur. Zdarza się, że dokonując zakupu towaru od dostawcy unijnego polski podatnik czeka miesiącami na fakturę dokumentującą transakcję. Jak, zatem należy rozliczyć się z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, gdy nie posiadamy dokumentu zakupu?

Brak otrzymania faktury przez nabywcę towarów w ramach transakcji WNT nie oznacza, iż powinien on czekać na dokument. Przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów to nabywca jest podatnikiem. W związku z tym na nim ciąży obowiązek wykazania podatku należnego od transakcji. Zgodnie z ustawą o VAT nawet jeżeli podatnik nabywający towar nie otrzyma faktury, to 15 dnia miesiąca następującego po tym, w którym dokonano dostawy towaru, ma obowiązek opodatkować transakcję i wykazać ją w deklaracji VAT za ten miesiąc. Ponieważ podatnik nie posiada dokumentu zakupu dla celów wykazania wartości transakcji powinien wziąć pod uwagę np. złożone zamówienie, ofertę dostawcy lub korespondencję z dostawcą.

PRZYKŁAD

Przedsiębiorstwo produkcyjne kupiło we Włoszech dużą partię tkanin do produkcji odzieży. Towar przyjechał do magazynu firmy 30 września, jednak kierowca nie posiadał faktury. Została ona dosłana mailem dopiero po miesiącu. W konsekwencji firma rozliczyła ten zakup w deklaracji za październik, gdyż obowiązek podatkowy od tego nabycia powstał 15 października.

W praktyce może się jednak zdarzyć, że faktura dokumentująca zakup towaru od unijnego sprzedawcy zostanie dostarczona nabywcy z opóźnieniem. Wówczas w praktyce mogą wystąpić 3 sytuacje:

1. Faktura z datą wystawienia w miesiącu dokonania dostawy – wówczas obowiązek podatkowy powstaje w dacie wystawienia faktury, co oznacza że jeżeli podatnik rozliczył już WNT przyjmując, że obowiązek podatkowy powstał 15 dnia miesiąca po otrzymaniu towaru (jak np. w powyższym przykładzie) – zobowiązany będzie skorygować deklarację VAT, jako że w rzeczywistości obowiązek podatkowy powstał miesiąc wcześniej.

2. Faktura z datą wystawienia w miesiącu następnym po dostawie między 1 a 14 dniem tego miesiąca – wówczas obowiązek podatkowy powstanie w miesiącu następującym po dostawie, co oznacza że jeżeli podatnik wykazał nabycie na dzień 15 dnia miesiąca po dostawie nie musi co do zasady korygować deklaracji. Może być jednak do tego zmuszony za sprawą kursów walut zastosowanych przy przeliczeniu wartości transakcji (prawidłowym kursem jest bowiem średni kurs NBP z ostatniego dnia poprzedzającego moment powstania obowiązku podatkowego).

3. Faktura z datą wystawienia po 15 dniu miesiąca następującego po dostawie – wówczas ma miejsce taka sama sytuacja, jak przy braku faktury, czyli obowiązek podatkowy powstał 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów a nie w dacie wystawienia otrzymanej faktury. Nie ma potrzeby korygowania deklaracji jako, że obowiązek podatkowy powstał 15 dnia miesiąca następującego po dostawie. Nie zmieni się również kurs przeliczeniowy w takiej sytuacji.

W praktyce przy WNT zazwyczaj mamy do czynienia z sytuacją, że kwoty na fakturze wystawionej przez podmiot zagraniczny (kontrahenta) przy WNT wykazane są w walucie obcej np. euro. Przelicza się na złote według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstaniaobowiązku podatkowego. Podatnik może wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez EBC na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. W takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.